Petrol Kanunu 03

ÜÇÜNCÜ KISIM- ARAMA VE İSTİHSAL

BÖLÜM :1 Müsaade

Petrol İşleri Genel Müdürlüğü jeolojik istikşafta bulunmak için, vaki talebi kanuna uygun bulduğu taktirde, talepnamede gösterilen arzinin tamamı veya bir kısmı üzerinde, inhisarı tazammum etmemek kaydiyle ve muayyen müddetle gereken müsaadeyi verebilir.

Bu talep, büsbütün reddolunabileceği gibiPetrol İşleri Genel Müdürlüğü tarafından konulacak kayıt ve şartlarla ve müsaadenin müddetide tespit olunarak is’af edilebilir.

Petrol İşleri Genel Müdürlüğü müsaade talebi hakkındaki kararını, müracaat tarihindan itibaren altmış gün içeirisnde vermeye mecburdur.

Bir araştırıcı petrol ameliyatı yapmakta olan diğer bir petrol hakkı sahibinin rızası olmadan sondaj veya jeofizik etüdlerinin yapıldığı yerlere giremez veya diğer bir petrol hakkı sahibinin ameliyatı ile tedahül eden faaliyette bulunamaz.

Bir araştırıcının müsadesinin şartları ve tahditleri ve 1 inci fıkrada kayıtlar dairesinde müsaadenin taaluk ettiği saha içinde jeolojik istikşaf yapabilir.

Muayyen bir mahalde ameliyatı nihayetlenmiş bulunan bir araştırıcı, Petrol İşleri Genel Müdürlüğü’nün aksine emirleri olmadıkça , araziyi ve ve üzerindeki her şeyi mümkün olan suratte ve mertebede bu ameliyata başlamadan önceki vaziyete ifrağ etmekle mükelleftir.BU mükellefiyeti yerine getirmeden imtina ederse bunu Petrol İşleri Genel Müdürlüğü araştırmacının nam ve hesabına yapabilir.

Bir araştırıcı üzerinde ameliyat yaptığı arazinin maliki veya zilyedi bulunan şahsa, araziye ika ettiği zararı ve bu şahsın mahrum kaldığı makul karı ödemekle yükümlüdür.

BÖLÜM:2 Arama Ruhsatnamesi

Bu kanun hükümlerine tabi olmak kaydıyla bir arama ruhsatnamesi, sahibine arana sahasında :

İnkişaf yapmak,

Kendi petrol imkanlarını tespit maksadıyla, arama sahası dışında müsade sahibi imiş gibi jeolojik istikşafta bulunmak,

İnhisarı tazammun etmek üzere arama veya inkişaf sondajı yapmak ve bu sahadan petrol istihsal etmek,

Bir keşfi müteakip, işletme ruhsatnaesi talebinde bulunmak hakları verir.

Şu kadar ki verilecek arama ruhsatnaemesine, kanunun maksadına uygun şekilde, ameliye ile ilgili kayıt ve şartlar konabilir.

Arama ruhsatnamesi almak isteyen bir hükmi şahıs, nizamname hükümlerine uygun olarak, Petrol İşleri Genel Müdürlüğüne bir talepname ile müracaat eder. Talepnameye ruhsatname harcının ödendiğini gösteren makbuz da bağlanır.

Arama ruhsatnamesi bir araştırıcı tarafından talep edilmişse, bu talep kanuna ve nizamnameye uygun olup olmadığına göre kanbul veya reddolunur.

Arama ruhsatnamesi araştırcı olmayan bir hükmi şahıs tarafından talep edilmişse , bu talep kanuna ve nizmnameye uygun olduğu taktirde dahi reddedilebilir.

Mülga

Petrol aramalarına açık bir sahaya yapılan arama ruhsatnamesi müracaatlarının muhtevası ilk müracaatı takiben dört iş günü gizli tutulur.

1. Bu süre içinde aynı arzi parçasını kısmen veya tamamen ihtiva eden başka bir veya birden fazla müracaat yapılmışsa bu müracaatlar aynı günde yapılmış sayılarak Genel Müdürlükçe bu kanunun 4 üncü ve 51 inci maddeleri çerçevesinde değerlendirilir.
2. Birinci müracaatı takiben dört iş günü içinde aynı arazi parçasının tamamı veya bir kısmı için başka bir arama müsadesi müracaatı yapılmamışsa talep Genel Müdürlükçe 4 ve 51inci maddler dikkate alınarak karara bağlanır.
3. Birinci müracaatı takiben dört iş gününden sonra yapılan ve aynı arazi parçasını kısmen veya tamamen ihtiva eden arama ruhsatnamesi müracaatları değerlendirmeye tabi tutulmaz.

2

Reddedilen arama ruhsatnamesi müracaat sahasına veya terkedilen bir arama sahasına , red veya terk keyfiyetinin kesinleşip Resmi Gazetede ilanını takiben yapılacak müracaatlar hakkında da yukarıdaki hükümler uygulanır.

3

Usulune uygun olarak yapılmış müracaatlar Genel Müdürlükçe üç ay içinde sonuca bağlanarak Bakana sunulur. Bakan bu Kanunun 4 üncü maddesinin 1 inci bendi ve 20 nci maddesi hükümleri dahilinde taktir hakkını kullanarak gerekli kesin kararı en geç yirmi gün içinde verir.

1

Bir arama şahası 50.000 hektardan fazla olamaz.

Bir arama şahası 50.000 hektardan fazla olamaz.

2

Bir bölgede bir tüzel kişi aynı zamanda en fazla sekiz arama ruhsatnamesine sahip olabilir.Ancak, T P A O toplam ruhsat adedi pertol arama bölgesi sayısının on katını aşmamak kaydıyla her bölgede en çok oniki adet arama ruhsatı alabilir.

Bir bölgede bir tüzel kişi aynı zamanda sekiz arama ruhsatnamesine sahip olabilir. Ancak, aynı tüzel kişi ellisekizinci maddede beliritilen şartlar dahilinde ilave her dört adede kadar olan ruhsatlar için bir sondaj mükellefiyeti taahhütü ile daha fazla arama ruhsatnamesi alabilir.

3

Hiç bir hükmi şahıs 1 ve 2. Fıkralarda yazılı tahditleri doğrudan doğruya veya dolayısıyla bertaraf edecek şekilde diğer bir hükmi şahıs ile anlaşamaz.

İPTAL

4

Kanuni süresi sona eren veya terk edilen bir arama ruhsatnamesinin kapsadığı arama sahası için, aynı tüzel kişi tarafından bir yıl içerisinde yeniden müracaatta bulunulamaz.

Kanuni süresi sona eren veya terk edilen veya fesh edilen bir arama ruhsatnamesinin kapsadığı arama sahası için, terk veya müddetin sona ermesi veya feshin resmi gazetede duyurulmasını izleyen dört ay içinde bu sahaya, kısmen veya tamamen petrol hakkına mütehallik müracaat yapılamaz.

Arama şahaları şimal-cenup ve şark-garp istikametindeki doğru hatlarla cevrilir. Bu sahaların en ve boy nispeti, diğer sahalara komşuluğu ve birleşimi bakımından, nizamname hükümlerine uygun olması lazımdır.

1

Bir arama ruhsatnamesinin süresi dört yıldır.

2

Bir bölge dahilinde arama sahalarının herhangi birinde bu kanun hükümlerine riayet etmek suretiyle ve hüsniniyetle aramaya devam eden bir arayıcının o bölgedeki arama ruhsatnameleri süresi ihtiyaca göre iki yılı aşmamak üzere uzatılabilir.

Ancak ikinci yılın sonunda arayıcının çalışmaları keşif ihtimalini doğuracak durumda ise uygun bir programla uzatma talebinde bulunulması halinde, Bakanlar Kurulu teminat karşılığında süreyi iki yıla kadar daha uzatabilir. Teminatın cinsi ve miktarı Bakanlar Kurulu tarafından tespit edilir. Programda öngörülen hususların yerine getirilmemesi halinde teminat hazineye irat kaydedilir.

3

Bu madde hükümlerine göre yapılan uzatmalar dahil 4 üncü fıkra hükmü müstesne olamk üzere bir arama ruhsatnamesi süresi ilk yürürlük tarihinden itibaren sekiz yıldan fazla olamaz.

4

Bir arayıcı kendi arama sahasında bir keşif yaptığı taktirde Genel Müdürlük 3 yılı aşmamak üzere arayıcının petrollü araziyi tespit etmesine imkan verecek yeterli bir zaman kadar ruhsatname süresini uzatabilir.

5

Yukarıda belirtilen süreler deniz aramalarında yüzde elli oranında artırılabilir.

Arayıcı her arama sahası için Devlet Hakkı ödemekle yükümlüdür.Devlet Hakkı, arama sahasının hektarı başına yılda;

1,2,3 üncü yıllar için 40,

4 ve 5 inci yıllar için 80,

5 yıldan sonra her yıl için 120 Türk Lirasıdır.

Bakanlar Kurulu, bu miktarları on katına kadar artırabilir.

Arayıcının bir yıl zarfında fiilen yaptığı jeolojik araştırma ve sondaj masrafları o yıl ödeyeceği devlet hakkından tenzil edilir. Ancak tenzil edilecek miktar toplam devlet hakkının yüzde ellisinden fazla olamaz.

Yukarıda beliritilen Devlet hakkı deniz aramalarında su derinliği ve çalışma sartları gözönüne alınarak Bakanlıkça yüzde elli olarak azaltılabilir.

Arayıcı ruhsatnamesinin yürürlük tarihinden itibaren bir yıl içinde arama sahası dahilinde aramaya veya bu sahanın petrol imkanlarını tespit maksadiyle saha dışında jeolojik istikşaf yapmaya başlamakla ve ruhsatname müddetince aramaya hüsnüniyetle devam etmekle mükelleftir.

1

Arayıcı, aynı bölgeye dahil arama sahalarının her hangi birinde o bölgeye ait en eski ruhsatnaesinin tarihinden itibaren en geç üç yıl içeirisinde arama sondajlarına başlamaya mecburdur. Bu süre Bakanlar Kurulunca cinsi ve miktarı saptanacak teminat karşılığında en çok bir yıl daha uzatılabilir.

Arayıcının mükellefiyetini yerine getirmemesi halinde teminat hazineye irat kaydedilir.

2

Bir bölgedeki arama sahalarının birinde bir keşif yapan arayıcı keşfi takip eden 1 yıl içinde aynı bölgedeki diğer bir arama sahasında ve yine bu keşiften itibaren 3 yıl içinde de o bölgedeki mütebaki arama sahalarına arama sondajlarına başlamaya mecburdur.

3

Yukarki fıkralardan herhangi birinin hükümleri dahilinde arama sondajına başlamış bulunan bir arayıcı, bu sondajlara , bir kuyunun tamamlanmasıyla bir yenisine başlaması arasında altı aydan fazla müddet geçirmemek kaydıyle, hüsnüniyetle devam etmeye mecburdur.

Bir arama sahasında yapılan bir keşfi müteakip, aksine muhik sebep bulunmadıkça, arayıcı, sahayı tespit etmek ve inkişaf ettirmekle ve bir işletmeci imiş gibi bulunan petrolü istihsal eylemekle mükelleftir.

Bu taktirde arayıcı, petrol ameliyatı ve istihsal olunan petrol bakımından , bir işletmecinin bilcümle vecibelerine tabidir.

BÖLÜM:3 İşletme Ruhsatnamesi

Bir işletme ruhsatnamesi, işletmeciye, bu kanunun hükümlerine tabi olmak kaydıyla, hakkın geçerli olduğu müddetçe, ilgili bulunduğu sahada petrol aramak, inkişaf ettirmek,istihsal etmek, istihsal ettiği petrolü nakletmek ve her safhada satmak haklarını verir.

İşletmeciye tek başına veya diğer işletmecilerle birlikte talebi halinde sahaların rezerv ve üretim durumu elverişli olmak ve ekonomik olduğu kabul edilmek ve bu kanunun amacına ve belge ile ilgili diğer hükümlerine uygun görülmek kaydıyla Bakanlar Kurulu Kararı ile belge de verilebilir.

1

Bir işletme sahası en çok 25 bin hektardır.

2

Bir bölgede bir hükmi şahıs aynı zamanda mecmuu 150 bin hektarı aşmıyan işletme sahasına sahip olabilir.

3

Hiç bir hükmi şahıs 1 ve 2 fıkralarda yazılı tahdidleri doğrudan doğruya veya dolayısıyla bertaraf edecek şekilde diğer bir hükmi şahıs ile anlaşamaz.

4

Bir iţletme ruhsatnamesi 63 ve 64 ncü maddelerde gösterilen yollardan baţka surette istenemez ve verilemez

İşletme sahaları şimal- cenup ve şark-garp istikametlerindeki doğru hatlarla çevrilir. Sahaların en ve boy nispeti diğer sahalarla komşuluğu ve birleşimi bakımından, nizamname hükümlerine uygun olması lazımdır.

1

Arama sahasında yapılmış bir keşif yapmış bulunan ve arama ruhsatnamesi yürürlükte iken nizmname hükümlerine uygun olarak işletme ruhsatnamesi talep eden bir arayıcıya , arama sahası dahilinde kendi seçtiği ve arama sahasının yarısını aşmayan herhangi bir veya mütaaddit arazi parçası için 61 ve 62 nci maddelerdeki tahdidlere tabi olmak kaydıyla, arama ruhsatnamesinin verildiği tarihte cari bulunan şartlarla işletme ruhsatnamesi verilir. Arayıcı, talepnamesine ruhsatname harcının ödendiğini gösterir bir makbuz da bağlar.

2

İşletme ruhsatnamesinin verilmesiyle arama ruhsatnamesi nihayet bulur. Ancak arama sahasının arta kalan bölümü için hak sahibi tararfından yeniden arama ruhsatı talebinde bulunulur ise, bu talep Petrol İşleri Genel Müdürlüğünce Kanunun 53 üncü maddesinin 4 fıkrası hükmü dışında değerlendirilebilir.

3

Arama sahasının yarısını aşmamak üzere işletme sahalarının tayin ve tahdidinde riayet edilecek esaslar ve usuller nizamnamede gösterilir.

4

İşletme ruhsatnamesi talepeden arayıcı ruhsat talebine işletme sahasının geliştirilmesi ve üretimi ile ilgili bir programı ekler. Genel Müdürlük bu programda petrol endüstrisinin gereklerine ve Türkiye ihtiyaçlarına uygun değişiklikler yapılmasını isteyebilir.

1

Üzerinde arama ve işletme hakkı bulunmayan bir saha, işletme ruhsatnamesi mevzuu olarak, Bakanlar Kurulu kararı ile müzayedeye çıkarılabilir.

İşletme ruhsatnaemsi evvelce müzayedeye çıkarılmış bulunan bir işletme sahasının tamamı veya bir kısmı yine Bakanlar Kurulu karariyle müzayededen kaldırılabilir.

2

Müzayedeye çıkarılan bir saha için, müzayede kararı kaldırılmadıkça, başka suretle arama ve işletme ruhsatnamesi verilemez.

3

1 inci fıkrada yazılı müzayede nizamname hükümleri dahilinde Petrol İşleri Genel Müdürlüğü tarafından yapılır.

4

Bir sahanın müzayedeye çıkarılması en fazla teklifte bulunanana verilmesini veya herhangi bir teklifin kabul edilmesini tazammum etmez.

5

Şu kadarki Petrol İşleri Genel Müdürlüğü müzayedeye çıkarmazdan önce, T.P.A.O’na bu sahayı işletme ruhsatnamesi konusu olarak isteyip istemediğini süre tayini suretiyle yazacağı bir yazı ile T.P.A.O’dan sorar. T.P.A.O ‘nın talebi halinde saha müzyedeye çıkarılmaz ve işletme ruhsatı T.P.A.O’ya verilir.

1

Bir işletme ruhsatnamesinin süresi yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 20 yıldır.

2

Arama sahasındaki bir keşfi mütaakıp , inkişaf için arama ruhsatnamesi, 55. Maddenin 4 üncü fıkrası gereğince temdit edilmiş ise , temdit müddeti işletme ruhsatnamesinin müddetine mahsup olunur.

3

Vecibelerini tamamen yerine getirmiş olan işletmecinin talebi üzerine, işletme ruhsatnamesi Genel Müdürlük tarafından milli menfaatlere , teknik ve ekonomik esaslara uygunluğu tespit ve teklif edilmek suretiyle ve toplamı (10) ar yılı geçmemek üzere iki defa Bakanlar Kurulu kararıyla uzatılabilir.

İşletmeci:

1

Hakkının yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl zarfında, işletme sahasının hudutlarını nizmnamenin gerektirdiği tarzda ve münasip miktarda hudut noktalariyle işaretlemeye,

2

İşletme sahasının tadil edilmesi halinde, bu tadilin tatbik mevkiine konulduğu tarihten itibaren 4 ay zarfında, işletme sahasının değişmiş bulunan hudutlarını münasip miktarda hudut noktalariyle 1 fıkrada yazılı olduğu vechile işaretlemeye ,

3

İşletme sahasının hudut noktalarını muhafaza etmeye mecburdur.

Bir işletmeci, işletme sahası kafi derecede inkişaf ettirilmemişse, işletme ruhsatnamesinin yürürlük tarihinden itibaren altı ay zarfında bir inkişaf sondajına başlamaya ve o zamana kadar yapılandan daha geniş ölçüde olmak üzere her petrollü araziyi hüsniniyetle tayin ve inkiţaf ettirmeye , bunlardan petrol istihsaline , bu petrol için pazar aramaya ve onu satmaya mecburdur.

1

Bir işletmeci işletme ruhsatnamesinin alımından başlayarak bir yıl içinde işletme sahasından ekonomik miktarda petrol istihsal etmediği taktirde Genel Müdürlük kendisine ekonomik istihsal şartlarını da gözönünde tutarak 90 gün süre verir. İşletmeci bu süre içinde de ekonomik miktarda petrol istihsalinde bulunmassa işletme hakkı düşer.

2

Bir işletme sahasında yapılan ekonomik miktarda petrol istihsali sonradan durduğu taktirde Genel Müdürlük işletme rusatnamesinin ilk bir yılı sona erdikten sonra en az 90 gün süre vererek işletmeciden ekonomik miktarda petrol istihsaline yeniden başlamasını isteyebilir. İşletmeci bu tebligata rağmen mücbir sebeb olmaksızın , ekonomik miktarda petrol istihsaline başlamazsa verilen süre sonunda işletme ruhsatnamesi düşer.

Ancak bu tebligat istihsalin durduğu tarihten itibaren 3 ay ve işletme sahasında arama veya işletme sondajları hüsnüniyetle yapılmakta ise 1 yıl geçmeden icra edilemez.

1

İşletmeciler her işletme sahası için bir devlet hakkı ödemekle mükelleftirler.Devlet hakkı işletme sahasının hektarı başına yılda;

1 inci yıl için………………….………..225

2 inci yıl için………………….………..300

3 üncü yıl için…………………………..375

4 üncü yıl için…………………………..450

5 inci yıl için………………….………..600

6 ıncı ve müteakip yıllar için…………..750 Türk Lirasıdır.

Bakanlar Kurulu, bu miktarları on katına kadar artırabilir.

2

Arama sahasındaki bir keşif dolayısıyla işletmeci mükellefiyetlerine tabi bir arayıcının ödeyeceği Devlet hakkı arama sahasının yarısı için, arayıcı sıfatıyla ödenmesi gereken Devlet hakkından fazla olamaz.

BÖLÜM:4 Ameliyatın Birleştirilmesi

İşletme sahaları kısmen veya tamamen aynı petrollü arazi içinde bulunan ve ameliyatlarını birleştirmekle israfın önlenebileceği , isthihsalin ve verimin artacağı veya istihsal maliyetlerinin azalacağı anlaşılan işletmeciler, Petrol İşleri Genel Müdürlüğü’nün dermayean edebileceği makul şartları kabul ettikleri taktirde bu dairenin tasvibi ile ameliyatlarını birleştirebilirler. İşletmecilerin bu yoldaki talepleri kısa bir zamanda karara bağlanır.

Petrol İşleri Genel Müdürlüğünce dermeyan olunan şartlara tabi olmak kaydıyla ameliyatlarını birleştiren işletmeciler, birleştirilmiş petrollü arazinin verimli olarak işletilmesinin bütün icaplarına tevessül edebilirler. Ve müşterek istihsal için tek bir Devlet hissesi ödeyebilirler. Bu suretle birleşen işletmeciler birleşme haricinde kalan sahaları için normal olarak ödemekle mükellef bulunudukları Devlet hakkına ilaveten birleştirilmiş petrollü arazi üzerinden aralarında tayin ve tespit edecekleri nispetlerde Devlet hakkı ödemekle mükelleftirler.

Mülga

Petrol İşleri Genel Müdürlüğü tarafından dermeyan olunmuş şartlar ve yukardaki maddelerde zikredilen hususlar müstesna olmak üzere birleştirme, işletmecilerin kendi sahalarında ve bu sahalar üzerinde sahip oldukları haklarda ve vecibelerde değişikliği tazammum etmez.

BÖLÜM :5 Arama ve İşletmeye Ait Müşterek Hükümler

Bir hükmi şahısla bunun hisselerinin % 25 inden fazlasına veya karının başlıca kısmına doğrudan doğruya veya dolayısıyla sahip olan veya idaresinde karar verme kontrol etme veya müdürlerini tayin eyleme salahiyetini haiz bulunan hükmi şahısların aynı bölge dahilinde iktisap ettikleri arama sahalarının adedi 8 den ve işletme sahalarının yüzölçümlerinin mecmuu 150 bin hektardan fazla olamaz.

1

Bir hükmi şahısın sahip bulunduğu arama ve işletme sahalarının aded ve yüz ölçümü bu kanunla tespit edilen azami miktarı geçtiği taktirde Petrol İşleri Genel Müdürlüğü münasip bir mehil vererek, fazla sahaların terkinini bu hükmi şahıstan ister.

2

Arayıcı veya işletmeci 1 inci fıkra gereğince yapılan tebligata riayet etmediği taktirde Petrol İşleri Genel Müdürlüğü sahaları azami miktarlara irca edecek kısıntılar yapar.

Bir arayıcı veya işletmeci, kendi arama veya işletme sahaları dahilindeki veya civarındaki depolara giden toplama boruları ve yakıt hatları tesis edebilir.

(2)

Mülga

Bir arayıcı veya işletmeci yaptığı bir keşiften Petrol İşleri Genel Müdürlüğünü haberdar etmeye mecburdur. İhbarın zamanı ve şekli niamnamede gösterilir.

1

Bir arayıcı veya işletmeci, arama veya işletme sahasından istihsal edip depoladığı petrolün sekizde birini Devlet hissesi olarak ödemekle mükelleftir.

Ancak :

1. Arama ve işletme sahası ile ilgili olarak yapılan arama, inkişaf veya istihsal ameliyelerinde, veya
2. Daha çabuk , daha verimli veya nihai olarak daha büyük istihsal yapmak maksadiyle, aynı veya diğer bir hazne tabakasına sevk etmek suretiyle kendisi tarafından kullanılan petrollerden devlet hissesi ödemez.

Karalarda;

Işletme Sahası Bazında İşletme Sahası Bazında Devlet Hissesi

Ham Petrol Üretimi Doğal gaz üretimi

(Varil/gün) (M3/ gün)

0 – 1.000 Varil için 0 – 150.000 M^için % 5

1001 – 5000 ” ” 150.000 – 750.000 M3 için % 7,5

5001 -10.000 ” ” 750.001 – 1.500.000 M3 için % 10

10.001- 15.000 ” ” 1.500.001 – 2.250.000 M3 için % 12,5

15.001-20.000 ” ” 2.250.001 – 3.000.000 M3 için % 15

20.000 fazla ” ” 3.000.000 dan fazla % 20

Denizlerde;

Işletme Sahası Bazında İşletme Sahası Bazında Devlet Hissesi

Ham Petrol Üretimi Doğal gaz üretimi

(Varil/gün) (M3/ gün)

0 – 20.000 Varil için 0 – 3.000.000 M^için % 5

20.001 -40.000 ” ” 3.000.001 – 6.000.000 M3 için % 7,5

40.001 -60.000 ” ” 6.000.001 – 9.000.000 M3 için % 10

60.001- 80.000 ” ” 9.000.001 – 12.000.000 M3 için % 12,5

80.001-100.000 ” ” 12.000.001 – 15.000.000 M3 için % 15

100.000 fazla ” ” 15.000.000 dan fazla % 20

Üretimin ilk 5 yılında su derinliği 350 m.. ile 1000 m. arasındaki sahalardan yapılan üretimden % 10, su derinliği 1000 m. ile 1500m. arasındaki sahalardan yapılan üretimden % 20 su derinliği 1500 m. ile 2000 m. arasındaki sahalardan yapılan üretimden % 30, su derinliği 2000 m.den fazla olan sahalarda yapılan üretimden % 50 oranında daha az devlet hissesi ödenir.

Gravitesi 16 API’dan az olan petrolden % 50 oranında daha az Devlet Hissesi ödenir.

Genel Müdürlük tarafından kabul edilecek ikincil üretim metodu ile elde edilecek ilave üretimden % 25 oranında daha az devlet hissesi ödenir.

Ancak, arama ve işletme sahası ile ilgili olarak yapılan arama, inkişaf veya istihsal ameliyelerinde, daha çabuk, daha verimli veya nihai olarak daha büyük istihsal yapmak maksadı ile, aynı veya diğer bir hazne tabakasına sevk etmek suretiyle kendisi tarafından kullanılan petrolden devlet hissesi ödemez.

2

Petrol müstahsilinin ödeyeceği Devlet hissesi nakden veya bu maddenin 3 üncü fıkrasında derpiş edildiği veçhile aynen ödenebilir. Ve bu ödemelerin tutarı kuyubaşı fiyatı üzerinden hesaplanır. 13.üncü maddenin 1 inci fıkrası mucibince petrol hakkı sahibinden memleket ihtiyaçklarına mukabil temini talep edilen miktarlardan kendisi tarafından aynen ödenen devlet hissesi miktarları tenzil edilir.

3

1. Petrol İşleri Genel Müdürlüğü, bir ödeme devresinin ilk ayı içinde gelecek ödeme devresinde Devlet hissesinin tamamını veya bir kısmını aynen almak istediğini müstahsile bildirir.
2. Bu taktirde müstahsil bu petrolü kendi petrolünü muhafaza ettiği depolarda Hükümet teşkilatına teslim eder.
3. Petrol İşleri Genel Müdürlüğü, tespit ettiği Devlet hiisesi petrolün tamamını veya bir kısmının müstahsilden kendi imkanları mevcut olduğu taktirde depolarından gayri bir yerde teslim etmesini isteyebilir. Ancak bu teslimat, müstahsilin deposundaki teslimattan daha masraflı olduğu taktirde, ilave masraf hükümetçe müstahsile ödenir.

4

Bir müstahsilden, Devlet hissesi olarak aynen alınan:

1. Gazı hiçbir suretle,
2. Mayi petrolü ise 30 günden fazla

Depoda muhafaza etmesi istenemez.

1

Arayıcı ve işletmecilerin ödemekle mükellef bulundukları Devlet hakkı ve hissesi kendi beyanları üzerine tahakkuk ettirildikten sonra maddi delillere veya kanuni ölçülere dayanılarak tespit olunan farklar üzerinden ikmalen Devlet Hakkı ve hissesi tarhiyatı yapmaya Genel Müdürlük yetkili ve görevlidir.

İkmal tarhiyatına karşı ilgililerin Bakan nezdinde yapacakları itiraz ihtilaflı kısmın tahsilini durdurur.

Bakan kararının taraflara tebliğinden sonra bu karar gereğince tahsil edilecek Genel Müdürlükçe ilgiliye tebliğ olunur.

İkmalen tarh edilen Devlet hakkı ve hissesi yüzde yüz fazlası ile alınır.

2

Devlet hakkı ve hissesi tahakkunun ilgili bulunuduğu takvim yılını takip eden yıldan itibaren 5 yıl içinde tarh ve tebliğ olunbmadığı taktirde zamanaşımına uğrar.

3

Nakden ödenecek Devlet hakkı ve hissesi Genel Müdürlüğün bağlı bulunduğu yer vergi dairesine ödenir.Devlet hakkı ve hissesinin beyan, tarh, tahakkuk ödeme , usul ve şekil ve zamanı ile ikmalen tarhiyata ait diğer hususlar nizamnamede gösterilir.